در حوزه‌های مختلف ما شاهد استفاده از اصطلاحات و مفاهیم متضادی هستیم که در تقابل با یکدیگر معنا پیدا می‌کنند. این دست اصطلاحات که در حوزه‌های گوناگونی شاهد حضور آن‌ها هستیم، اغلب یک کارکرد، یک ساختار و یا یک پروسه و فرایند را به دو دسته اصلی تقسیم می‌کنند.
این در رابطه با دنیای شبکه و ارتباط نیز صادق است. شبکه اکتیو و شبکه پسیو یک نمونه بارز در این زمینه هستند. اکتیو و پسیو نیز یکی از آن دسته اصطلاحات دو وجهی و دو قطبی هستند که در دنیای شبکه و فناوری اطلاعات در مقابل هم قرار می‌گیرند. ما نیز در این یادداشت قصد داریم تا بر تفاوت شبکه اکتیو و پسیو تمرکز کرده و به بررسی این موضوع بپردازیم. در اصل برای درک تفاوت شبکه اکتیو و پسیو، باید به دو پرسش اساسی و مبنایی پاسخ گفت:
- مقصود از اکتیو در حوزه شبکه چیست؟
- مفهوم پسیو در ارتباط با شبکه چه معنایی دارد؟
پاسخگویی به این دو پرسش مجزا همان چیزی است که در نهایت ما را به هدف نهایی، یعنی درک تفاوت شبکه اکتیو و پسیو، می‌رساند. پس در ادامه ابتدا به صورت مجزا و جداگانه به سراغ هر دو مفهوم اکتیو و پسیو می‌رویم و در نهایت با دستیابی به شناختی مناسب، تفاوت و تمایز آن دو را نیز بررسی می‌کنیم. البته پیش از آن توجه شما را به یک نکته کلیدی جلب می‌کنیم.
مقصود از تفاوت شبکه اکتیو و پسیو را به درستی درک کنیم.
فهرست مطالب صفحه
پیش از هر چیز، به منظور درک بهتر موضوعات طرح‌شده در طول یادداشت، بهتر است یک نکته مهم را گوشزد کنیم. مقصود از پرسش اصلی متن، یعنی این سؤال که تفاوت شبکه اکتیو و پسیو چیست، روبرو شدن ما با دو نوع متفاوت از شبکه نیست.
به بیانی دیگر هر شبکه اطلاعات، درون خود همزمان تجهیزات و زیرشبکه اکتیو و زیرشبکه پسیو دارد. پس در عمل اینکه یک شبکه فقط و فقط اکتیو باشد و هیچ تجهیزات و اجزای پسیوی نداشته باشد، ممکن نیست؛ هر شبکه تجهیزات اکتیو شبکه و تجهیزات پسیو شبکه را در دل خود جای داده است!
پس مراد از این پرسش، تمایز بین تجهیزات شبکه اکتیو و تجهیزات شبکه پسیو بوده و نباید دچار خطا شد. البته باید این نکته را هم یادآور شد که تفاوت شبکه اکتیو و پسیو، ممکن است به شیوه معماری متفاوت دو شبکه و غالب بودن یکی از این دو دسته تجهیزات اشاره داشته باشد. موضوعی که در جمع‌بندی به آن می‌پردازیم.
معماری شبکه، بسیار بیشتر از آنچه تصور کنید پیچیده و همراه با چالش‌های متعدد خواهد بود
آشنایی با تجهیزات شبکه اکتیو
اکتیو(Active) همانطور که حتماً می‌دانید، با واژه فعال در زبان فارسی معنایی مشترک دارد. به عبارتی در هنگام اشاره به شبکه اکتیو، در اصل به تجهیزاتی فعال در شبکه اشاره می‌کنیم. این دسته از تجهیزات و قطعات در ساختار و مکانیسم‌های عملکردی شبکه اطلاعات حضور فعالی داشته و بر روند تولید یا تغییر در داده‌ها، حضور دارند.
تجهیزات شبکه اکتیو از طرق مختلفی بر روند گردش اطلاعات اثر مستقیم می‌گذارند و تا حد زیادی در این امر می‌توان گفت اختیار و آپشن‌های متنوعی دارند. آن‌ها ممکن است جریانی از اطلاعات را ایجاد، تقویت، اصلاح یا حتی مورد ارزیابی قرار داده و از همین طریق حضور فعالی در چرخه عملکرد شبکه داشته باشند.
به عنوان مثال رایانه‌ای حاضر در شبکه یک اداره فرضی، قطعه‌ای اکتیو محسوب می‌شود؛ زیرا بدیهتاً حضور فعالی در شبکه داشته و می‌تواند اطلاعاتی را از آن دریافت یا به اشتراک بگذارد. حتی نرم‌افزارها را نیز می‌توان اجزای شبکه اکتیو دانست.
سرورها، بارزترین و برجسته‌ترین تجهیزات اکتیو بوده و طبیعتاً در شبکه اکتیو هم حضور فعالی دارند.
تجهیزات اکتیو شبکه شامل چه قطعات و اجزایی می‌شوند؟
بسته به نوع شبکه و اهدافی که کاربر با برپایی شبکه به دنبال آن است، ممکن است تجهیزات اکتیو مختلف و گوناگونی در آن به کار رفته باشد. گوناگونی و تعدد این تجهیزات تا حدی زیاد است که شاید ذکر همه آن‌ها در حوصله این متن نبوده و حتی با بیشترین حد از دقت نیز برخی موارد فراموش شوند.
بنابراین باید تأکید کرد که در ادامه ما به جهت آشنایی بیشتر صرفاً اسامی برخی از این تجهیزات شبکه اکتیو را ذکر می‌کنیم.
- سرورها
- هاب‌های ارتباطی
- سوئیچ شبکه
- بریج(Bridge)
- مودم
- ریپیتر
- اکسس پوینت
- گیت‌وی(Gateway)
- روتر
- پرینترها
- فایروال‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری
در هنگام سخن گفتن از شبکه باید بدانید که با جریان عظیمی از اطلاعات در گردش مواجه هستید
آشنایی با تجهیزات شبکه پسیو
شاید به همان میزان که استفاده واژه اکتیو در زبان فارسی متداول است و مخاطبان با مفهوم آن آشنایی دارند، مفهوم پسیو برای آن‌ها آشنا نباشد. پسیو(Passive) در زبان انگلیسی به معنی غیرفعال یا منفعل است. در حوزه شبکه نیز اتفاقاً تجهیزات شبکه پسیو، تجهیزات و ساختارهایی هستند که برخلاف دسته اخیر، عملکردی منفعل و غیرفعال در مکانیسم عملکردی شبکه از خود نشان می‌دهند.
این دسته از تجهیزات در اصل اثر مستقیمی بر پردازش و ایجاد داده‌ها نداشته و صرفاً به حد واصل تجهیزات اکتیو عمل می‌کنند. سیم‌ها و کابل‌ها یکی از نمونه‌های بارز تجهیزات شبکه پسیو هستند که دقت به آن‌ها درک ماهیت این دسته از تجهیزات را ساده‌تر می‌کند.
با دقت به کابل‌ها می‌توان متوجه شد که اگرچه بدون آن‌ها شبکه هیچ توان عملیاتی نداشته و در حقیقت اصلاً ایجاد نمی‌شود اما آن‌ها نقشی در امور پردازشی و هوشمندانه ندارند. این دقیقاً همان چیزی است که در زبان انگلیسی به آن پسیو(Passive) یا منفعل می‌گویند. جالب است که تجهیزات پسیو برای ایفای نقش خود به طور مجزا نیازمند مصرف برق نیستند اما این در مورد تجهیزات شبکه اکتیو صادق نیست.
در نهایت به عنوان یک جمع‌بندی می‌توان گفت تجهیزات شبکه پسیو بیشتر از جنس زیرساخت‌ها و ملزومات ارتباطی حاضر در شبکه هستند.
کابل‌های شاید هوشمند نبوده و بسیار ساده تلقی شوند اما نقش بی‌بدیلی در کیفیت عملکرد شبکه دارند
تجهیزات پسیو شبکه شامل چه قطعات و اجزایی می‌شوند؟
در این مورد نیز باز هم ممکن است نتوان به همه قطعات و اجزای شبکه پسیو اشاره کرد اما مطالعه لیست زیر خالی از لطف نبوده و شما را با اصلی‌ترین موارد آشنا می‌کند.
- کابل‌ها، پچ‌کوردها(Patch-Cords) و سیم‌کشی
- سوکت‌های توکار، روکار یا دیواری و پریزها(کیستون‌ها)
- رکتیفایر یا رک
- فیس‌پلت
- پچ‌پنل
جمع‌بندی تفاوت شبکه اکتیو و پسیو چیست؟
حال پس از آشنایی با تجهیزات شبکه اکتیو و تجهیزات شبکه پسیو، با دید بازتری می‌توان تفاوت شبکه اکتیو و پسیو را بررسی کرد. زیرا این درک این تفاوت، دقیقاً در گرو درک تفاوت تجهیزات پسیو و اکتیو است. یک شبکه پسیو بر مبنای شیوه‌ای از طراحی و اجرا شکل گرفته که در آن از تجهیزات برقی فعال برای دریافت، ارسال و جابجایی سیگنال استفاده نمی‌کند.
شالوده اصلی این شبکه بر مبنای تجهیزات پسیو شکل گرفته و قادر نیست که به شکل فعال و پویا، در مختصات سیگنال یا هر فاکتور دیگری از اطلاعات، تغییر ایجاد کند. می‌توان گفت صرفاً رساناست! در نقطه مقابل اما شبکه اکتیو از مجموعه تجهیزات برقی و پویایی تشکیل شده و با استفاده از همین تجهیزات اکتیو، سیگنال را دریافت، پردازش و جابجا می‌کند.
در شبکه اکتیو پویایی قطعات و فعال بودن آن‌ها باعث شده تا امکان پردازش، اصلاح و تقویت نیز وجود داشته باشد. شایان ذکر است که این دو شکل از طراحی و بهره‌برداری از شبکه، خود به دو زیرشاخه دیگر تقسیم می‌شوند؛ شبکه‌های مسی و شبکه‌های نوری.
برای ایجاد یک شبکه، اغلب به هر دو دسته از تجهیزات نیاز دارید.
برای مشاوره و اجرا کنارتان هستیم
رادین سیستم با سابقه و تخصص کافی در ارائه خدمات اکتیو شبکه و شبکه پسیو، آماده است تا در این زمینه، ضمن ارائه مشاوره مؤثر و کاربردی، به شما در اجرا و راه‌اندازی انواع شبکه با مقاصد مختلف کمک کند. شما می‌توانید به طور مستقیم از طریق سایت یا سایر راه‌های ارتباط با کارشناسان رادین سیستم در ارتباط باشید.