اگر به‌تازگی با مباحث شبکه و اتصالات رایانه‌ای آشنا شده باشید، احتمالاً این پرسش که (Router) چیست، ذهن شما را درگیر کرده است. به هر حال یکی از مهم‌ترین تجهیزات شبکه‌های رایانه‌ای، روترها هستند و طبیعی است که در کانون توجه قرار گیرند. ما نیز بر مبنای همین کنجکاوی و پرسش ذهنی قصد داریم تا در این یادداشت به کاربرد (Router) و نحوه عملکرد این دستگاه بپردازیم.
البته در این ایستگاه از شناخت روتر متوقف نمی‌شویم! پا را قدری فراتر گذاشته و به سراغ تفاوت آن با مودم نیز خواهیم رفت. زیرا بسیاری از عامه مردم بعضاً این دو دستگاه را یکسان پنداشته و درک یکسانی از آن‌ها دارند. اما آنچنان که در ادامه می‌خوانید، اساساً بین این دو دیوایس تفاوت‌هایی وجود دارد. اطلاع از این تفاوت‌ها کمک می‌کند تا با دید بازتری کاربرد و کارکرد (Router) یا همان روتر را متوجه شوید. پس تا انتها با ما همراه باشید.
کاربرد (Router) چیست؟
فهرست مطالب صفحه
روتر یا همان (Router) در اصل دیوایسی است که امکان ارتباط بین دو یا چند شبکه را فراهم می‌کند. شبکه‌ها به منظور جابجایی اطلاعات در سطح کلان یا گاهاً حتی در سطح یک سازمان از چندین زیرشبکه تشکیل می‌شوند. یا نیاز دارند با چند شبکه موازی یا وسیع‌تر در ارتباط باشند. در اینجاست که کاربرد روتر خودنمایی می‌کند. این دستگاه وظیفه دارد که بسته‌های گوناگون و متعدد اطلاعات در جریان را دریافت کرده و به سمت و سوی درستی راهنمایی کند.
برای این منظور روتر ترافیک ورودی را مدیریت کرده و سپس تعیین می‌کند که هر بسته از داده‌ها باید به سوی کدام گیرنده ارسال شود. راهنمایی و مدیریت مقصد داده‌ها امری ساده نیست و از پیچیدگی بالایی برخوردار است و به همین خاطر از پرداختن به این موضوع اجتناب می‌کنیم.
نمای ظاهری که می‌توان از یک روتر انتظار داشت.
از کاربردهای جانبی آن غافل نشویم!
در مجموع در پاسخ به این پرسش که کاربرد اصلی (Router) چیست، می‌توان صرفاً به امکان ارتباط بین چند شبکه اشاره کرد. البته مسئله صرفاً ایجاد ارتباط بین چند شبکه نیست. روتر بر مبنای همین توانایی که در مدیریت و جهت‌دهی داده‌ها دارد، امکان دسترسی کاربران مختلف به شبکه را نیز فراهم می‌کند.
هر کاربر برای اینکه بتواند از خدمات شبکه استفاده کند یا از طریق آن به شبکه جهانی وب متصل شود، نیازمند اتصال به روتر است. البته اصلی‌ترین کاربردی است که می‌توان برای (Router) نام برد. در خلل همین کاربرد، این دستگاه کاربردها و عملکردهای جانبی دیگری نیز یافته است. در یک نگاه کلی می‌توان به مرزبندی شبکه، ایجاد لایه‌های امنیتی و دیوار آتشین و همچنین اختصاص آدرس (IP) به کاربران مختلف اشاره کرد. البته این کاربردها در ارتباط نزدیکی با یکدیگر قرار گرفته‌اند و به همین خاطر تفکیک دقیق آن‌ها ساده نیست.
تفاوت بین مودم و (Router) چیست؟
احتمالاً با مطالعه توضیحات اخیر با این پرسش مواجه شده باشید که با این وجود، تفاوت بین مودم و (Router) چیست؟ آیا کاربردها و توضیحات مطرح‌شده در بخش اخیر در مورد مودم نیز صدق نمی‌کنند؟
در پاسخ باید گفت در بسیاری مواقع بله! بسیاری از ارائه‌دهندگان سرویس اینترنت و خدمات شبکه، مودم و روتر را با هم تلفیق کرده و در قالب دستگاهی واحد در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در آن صورت توضیحات فوق در مورد مودم نیز صادق هستند. به عبارتی دیگر آنچه عمدتاً به عنوان مودم می‌شناسیم در اصل سیستمی تشکیل شده بر مبنای تلفیق مودم و روتر است. این امری طبیعی است اما به معنی یکسان بودن این دو دیوایس نیست! مودم و روتر هر دو نقش بسیار مهمی در شبکه‌های رایانه‌ای دارند اما در عین حال کارکرد متفاوتی دارند.
این شماتیک نشان می‌دهد که تفاوت مودم و (Router) چیست!
از اتصال با اینترنت تا اشتراک و توزیع این اتصال
یک روتر شبکه‌هایی را شکل داده و جریان داده‌های داخل و بین شبکه‌ها را مدیریت می‌کند. این در حالی است که مودم همان شبکه‌ها را به شبکه جهانی اینترنت متصل می‌کند. پس روتر بدون دخالت مودم قادر به ارتباط مستقیم با شبکه جهانی اینترنت نیست.
زیرا این مودم است که سیگنال‌های مخابراتی ارائه‌دهنده سرویس اینترنتی یا همان (ISP) را دریافت و به سیگنال‌های دیجیتالی قابل فهم برای رایانه‌ها تبدیل می‌کند. یک رایانه می‌تواند به طور مستقیم به مودم متصل شود و از این سیگنال‌ها برای ارتباط با شبکه جهانی اینترنت استفاده کند.
اما اگر همین سیگنال به یک روتر وارد شود، امکان اشتراک‌گذاری بین چندین رایانه را پیدا می‌کند. پس یکی مودم می‌تواند درگاه اتصال به اینترنت باشد و روتر ابزاری است که می‌تواند این اتصال را بین چندین دیوایس و دستگاه مختلف به اشتراک بگذارد. برای درک بهتر این موضوع به مثال زیر توجه کنید.
مثالی ساده برای درک تفاوت مودم و روتر
تصور کنید که علی یک روتر دارد اما هیچ مودمی در اختیار ندارد. حال او می‌تواند یک شبکه داخلی از رایانه‌ها ایجاد کند و در صورت لزوم اطلاعاتی را بین آن‌ها جابجا کند. در این حالت اصطلاحاً یک شبکه (LAN) ایجاد کرده است. مسئله قابل توجه این است که شبکه (LAN) علی اما دیگر قادر به ایجاد ارتباط با شبکه جهانی اینترنت نیست. امکان دانلود یا آپلود فایل، عکس یا هر نوع دیتای دیگری را ندارد.
بیشتر بخوانید: تجهیزات lan مورد نیاز برای شبکه
مودم‌های امروزی در سطح بسیار خرد و برای کاربرد خانگی، همان عملکرد روتر را نیز به صورت تلفیقی ارائه می‌کنند.
در آن روی سکه اما حمید بدون اینکه روتری داشته باشد، صرفاً یک مودم در اختیار دارد. او می‌تواند به‌سادگی لپ‌تاپ یا رایانه شخصی خود را به مودم وصل کرده و از طریق آن به اینترنت دسترسی داشته باشد. موزیک دانلود کند یا فیلم ببیند. اما اگر بخواهد همین کار را به صورت همزمان با چند رایانه یا چند تلفن همراه انجام دهد، قادر به انجام این کار نیست!
در نهایت تصور کنید رضا یک مودم و یک روتر در اختیار دارد. نتیجه چگونه خواهد بود؟ او می‌تواند به طور همزمان چند رایانه و چند تلفن همراه را به اینترنت متصل کند! یا قادر به اشتراک‌گذاری فایل‌ها و داده‌ها بین همین رایانه‌ها و تلفن‌های همراه است. فراموش نکنیم دستگاهی که امروزه ما به عنوان مودم وایرلس در خانه مورد استفاده قرار می‌دهیم، در اصل ترکیبی از مودم و روتر وایرلس است. زیرا از یک لاین اینترنت دریافت کرده و از سوی دیگر با شبکه وایفای بین چندین دیوایس به اشتراک می‌گذارد.
بیشتر بخوانید: تجهیزات اکتیو شبکه